Achter-het-oor toestel (AHO)

Slechthorendheid heeft een grote invloed op de dagelijkse communicatie. Veel mensen krijgen op latere leeftijd te maken met een verminderd gehoor. Er is meestal sprake van een verlies van de hogere tonen. Ouderdomsslechthorendheid of presbyacusis is een proces dat al op jonge leeftijd kan beginnen. In het gebeurt dit zonder dat het gemerkt wordt. Pas wanneer het toongebied dat belangrijk is voor het verstaan van spraak aangetast wordt, zal het gehoorverlies als hinderlijk worden ervaren. Dit gebeurt ongeveer rond het zeventigste levensjaar.

Een belangrijk hulpmiddel bij slechthorendheid is het hoortoestel. Een hoortoestel is een apparaat dat het geluid versterkt en tegelijkertijd het geluid ook aanpast aan het niet goed horende oor. Het is belangrijk te realiseren dat een beschadigd gehoororgaan niet meer kan worden hersteld. Slechthorendheid is er in allerlei variaties en daarom zijn er ook veel verschillende soorten hoortoestellen. Het meest gebruikte hoortoestel is het achter-het-oor toestel (AHO). Dit hoortoestel is vrij klein en wordt achter de oorschelp gedragen, zodat het niet opvalt. Omdat het achter-het-oor toestel het meest gebruikt wordt bij slechthorenden, zal ik me richten op dit toestel.

Bediening van het hoortoestel

Aanzetten
De meeste hoortoestellen hebben een schakelaar met de standen M - T – O.

M = Microfoon
T = Telecoil / ringleiding
O = Uit
Soms is er ook een gecombineerde stand MT. Voor normaal horen moet de schakelaar in de M-stand staan

Ringleiding
Voor gebruik van een ringleiding wordt de schakelaar in de T of MT-stand gezet. Dan wordt het signaal van een microfoon, radio etc. via een ringleiding draadloos doorgegeven aan de hoortoestellen die zich binnen de lus bevinden. Ringleiding is vaak aanwezig in bijvoorbeeld een schouwburg, een kerk of in een concertzaal, maar kan ook in een kamer worden aangelegd. Na gebruik van de ringleiding moet het hoortoestel wel weer op de M-stand worden gezet.

Volume
De meest hoortoestellen hebben als volumeregelaar een wieltje, met daarop de standen 1-2-3-4. Hiermee kunt u het volume van uw hoortoestel op de gewenste stand zetten. Wanneer u niet weet welke stand voor u goed is, zet u het toestel op stand 1 of 2 en stel het volume zonodig bij, totdat het geluid voor u hard genoeg is. Sommige toestellen hebben een automatische volumeregelaar.

Uitzetten
Het hoortoestel werkt op een batterijtje. Het is daarom belangrijk dat het toestel wordt uitgezet als het niet wordt gedragen. De meeste hoortoestellen hebben ook een 0-stand. Als u de schakelaar op 0 zet is het toestel uit. Wanneer uw hoortoestel geen 0-stand heeft kunt u het batterijvakje openzetten, dan gebruikt uw hoortoestel geen stroom.

Inzetten van het hoortoestel
In het begin is het inzetten van het oorstukje van uw hoortoestel misschien wat lastig. Maar na een aantal keer oefenen zal het u waarschijnlijk geen moeite meer kosten. De volgende aanwijzingen kunnen u helpen bij het inzetten van het hoortoestel.

1. U kunt bij het inzetten en uitnemen van het hoortoestel de volumeregelaar het beste in de laagste stand zetten, terwijl de schakelaar gewoon op M staat. Anders kan het toestel scherp fluiten in het oor. Sommige mensen vinden het prettiger het toestel fluitend in te zetten, omdat ze dan weten dat het toestel werkt. Vervolgens zet u het toestel in met het volume op de normale stand.

2. Pak het oorstukje bij het slangetje tussen duim en wijsvinger, zodat de punt naar het oor wijst.

3. Breng vervolgens het toestel naar uw oor en plaats de punt van het oorstukje in de gehoorgang. U kunt zonodig de oorschelp met de andere hand wat naar onder en boven bewegen. Dan het oorstukje zo naar achter draaien dat het aansluit op de vorm van het oor.

4. Til dan het hoortoestel over de oorschelp. Let erop dat het slangetje niet gedraaid zit, anders kan het geluid niet worden overgedragen aan het oor.

5. Controleer langs de rand van het oorstukje of dit overal goed zit. Het mag niet uitsteken of een kier open laten. Dan gaat het geluid ‘lekken’ en begint het toestel te fluiten.

6. Nu kan het volume ingesteld worden.

Uitnemen
Bij het uitnemen van het oorstukje zet u eerst het volume omlaag. Pakt u dan vervolgens, net als bij het inzetten, het slangetje dicht bij het oorstukje tussen duim en wijsvinger en trek het voorzichtig naar buiten.Wanneer dit moeilijk gaat kunt u met uw vinger achter de rand van het oorstukje in de schelp een opening maken, zodat er lucht achter het oorstukje komt. Het oorstukje kan namelijk wel eens vacuüm trekken.

Problemen die kunnen optreden
Soms piept of fluit het hoortoestel wanneer het in het oor zit. Dit betekent dat er ergens geluid weglekt dat eigenlijk in het oor moet komen. Controleer of het oorstukje goed aansluit en zet het zonodig opnieuw in. Als het oorstukje goed zit en blijft piepen, kan dit twee dingen beteken:
• Het oorstukje past niet goed meer. Dit kan na enkele jaren gebeuren. Voor dit probleem moet u naar de audicien.
• Er kan een lek zitten in het slangetje of bij de verbinding met het toestel. Vervang dan het slangetje. Deze moet ook vernieuwd worden als het hard wordt.
• De gehoorgang kan verstopt zijn door een prop oorsmeer. De huisarts kan deze verwijderen.

Schoonmaken van het hoortoestel
Het enige dat u regelmatig schoon moet maken is het oorstukje. Het oorstukje wordt altijd na enige tijd vies en het kanaaltje kan door oorsmeer of vocht verstopt raken. Voor dagelijks onderhoud is het meestal voldoende het oorstukje met een watje schoon te wrijven. Controleer altijd of de opening verstopt is met oorsmeer. Als dit het geval is moet het oorstukje worden gewassen. Het hoortoestel zelf mag niet nat worden. Daarom moet als eerst het oorstukje los worden gemaakt van het hoortoestel. Het slangetje kan losgemaakt worden bij het doorzichtige bochtje dat aan het hoortoestel vast zit.

Wassen
Het oorstukje kan gewassen worden, door het 15-20 minuten te weken in een lauw sopje. Er zijn bij de audicien ook speciale reinigingsmiddelen te koop. Als het oorstukje schoon is moet u het oorstukje goed naspoelen onder de kraan, het kanaaltje leeg blazen en afdrogen. Om achterblijvend vocht weg te blazen zijn er blaasbalgjes verkrijgbaar. Het oorstukje en slangetje moeten helemaal droog zijn voordat het weer wordt vastgemaakt aan het hoortoestel.

Let bij het vastmaken op dat het goede oorstukje aan de juiste kant en in de goede stand komt. De kromming volgt de kromming van het hoortoestel terwijl de punt naar de binnenkant is gericht. Het is het handigst om de oorstukje apart te wassen om dit probleem te voorkomen.

Controleren van het hoortoestel
Als het hoortoestel niet (goed) werkt, zijn er normaal gesproken twee mogelijkheden: de batterij is leeg of het oorstukje is verstopt. U kunt eenvoudig controleren of de batterij nog goed is en of het hoortoestel goed werkt. Zet het hoortoestel aan in de M-stand en de volumeregelaar op maximale sterkte. Als u nu uw hand eromheen houdt, begint het hoortoestel te piepen. Blijft dat piepsignaal op constante sterkte, dan werkt het toestel goed. Let hierbij op dat het toestel niet in de T-stand staat, dan piept het toestel namelijk niet.

Batterij vervangen
Kijk wanneer u de batterij voor het laatst heeft vervangen. Verwijder de oude batterij. Neem een nieuw batterijtje uit de verpakking, verwijder de sticker en plaats het in het batterijvakje. Sluit vervolgens het batterijvakje. Nu kunt u het toestel opnieuw controleren.

Oorstukje controleren
Het oorstukje is door middel van een plastic slangetje verbonden met het hoortoestel. Door het oorstukje loopt een kanaaltje om het geluid in het oor te leiden. Als het kanaaltje verstopt is kan het geluid er niet door en werkt het toestel niet. Haal het oorstukje met slangetje van het toestel af. Begint het toestel direct te piepen, dan weet u dat het oorstukje moet worden schoongemaakt. Maak het oorstukje schoon, blaas het droog en bevestig het weer goed aan het bochtje van het hoortoestel. Voor andere defecten kunt u het best de audicien raadplegen.

Voor meer informatie over het achter-het-oor toetsel of andere hoortoestellen kunt u terecht bij de audicien.